Beth yw hanfod barddoniaeth? I mi, y mynegiant ddaw’n flaenaf. Wedyn, ffurf neu adeiladwaith. Ar gyfer ffurfiau gosod fel y soned neu’r mesurau cynganeddol, ceir canllawiau pendant, wrth gwrs. Ond beth am gerddi rhydd, neu’r wers rydd fel y’i gelwir? I mi, rhythmau’r llinellau sydd bwysicaf.

Bu yna ar un adeg ragfarn yn erbyn cerddi rhydd. Teimlai rhai mai esgus dros fethu â chynganeddu neu ddilyn patrymau prydyddol oedd hyn. Anghytunaf yn llwyr. Teimlaf fod canllawiau yn ei gwneud hi’n haws creu cerdd. Gyda cherddi rhydd mae rhythmau a hyd llinellau’n holl bwysig. Mae barddoni’n rhydd yn rhywbeth greddfol, ac mae'r gynneddf honno yn gan Aled Lewis Evans.

A dyma i mi gryfder <i>Llinynnau</i>, cyfrol o gerddi rhydd sydd â’u llinellau a’u rhythmau’n disgyn i’w lle yn ddi-feth ac yn dirwyn yn ddi-dor. Ac mae arwyddocâd pellach i'r teitl, fel y nodir ar gefn y gyfrol, sef y llinynnau tyn sy’n cysylltu pawb ohonom. Nodir ymhellach mor fregus y gall y llinynnau hyn fod, o ran teulu, bro, iaith a ffydd, ynghyd â'r modd y gall llinynnau ein cynnal yn ogystal â'n carcharu.

Ceir yma ymron drigain o gerddi sy’n amrywio o ran eu themâu – pobl, mannau, profiadau, digwyddiadau. Fel y broliai un papur newydd ers talwm, ‘Mae holl fywyd dynoliaeth yma’.

Fel y nodir eto yn y broliant, clymau perthyn sy’n cysylltu’r llinynnau sy’n deitl i’r casgliad. Ac mae’r llun ar y clawr gan Luned Aaron yn cyfleu hynny’n berffaith. Llun o blentyn ac oedolyn law yn llaw, llun niwlog, atgofus o’r ddau yn crwydro’r hyn a all fod yn gae neu’n draeth dan awyr las. Yn wir, mae’r clawr yn arwain yn berffaith at y gerdd gyntaf, ac i mi un o gerddi hyfrytaf y casgliad, ‘Cyfeillgarwch’. Yma mae’r ddawn rythmig mor berffaith fel nad yw rhywun yn sylwi arni, bron. A dyna’r gamp.

Drwyddi draw mae’r llinellau’n llifo’n esmwyth, a'r rhythmau’n gweddu’n berffaith i hyd y llinellau. I mi, dyma’r llinynnau sy’n cynnal y cerddi, a llinynnau’r cerddi eu hunain yn ymrithio ac ymgordeddu.

Fel y gwna’r gerdd agoriadol, mae’r gerdd olaf hefyd yn gweddu’n berffaith i lun y clawr. Mae hi’n darlunio Dyffryn Tanat fel man llonydd. Ond uwchlaw mae arwyddion storm yn cyniwair, storm sy’n bygwth ‘chwalu pob llinyn yn rhacs’.

A dyna yw bywyd, onid e? Mae bysedd amser wrthi o hyd yn prysur geisio datod y clymau.

- Lyn Ebenezer @ www.gwales.com,

A collection of poems that reflect on matters of the heart and on relationships. Dyma gyfrol ddiweddaraf bardd y ffin sy'n myfyrio ar linynnau perthyn a pherthynas, llinynnau hanfodol a bregus, llinynnau sy'n cynnal ac yn carcharu.
Les mer
A collection of poems that reflect on matters of the heart and on relationships. Dyma gyfrol ddiweddaraf bardd y ffin sy'n myfyrio ar linynnau perthyn a pherthynas, llinynnau hanfodol a bregus, llinynnau sy'n cynnal ac yn carcharu.
Les mer
Cyfeillgarwch Teulu Diwrnod Olaf y Gwyliau Ail Gynnig Meirion Ac Mae Iaith Weithiau ... Dychwelyd i Gilmeri Mae ’Na Lefydd yng Nghymru Beic Iesu Eglwys Hywyn Sant, Aberdaron Pennard ym Mehefin Ffownten Dôl yr Eryrod Ha’ Bach Mihangel Ennaint yn Llandudno Breuddwydion Cannwyll Amnest Rhyngwladol Eglwys Monaco Dilyw yn Fenis Crist Llandaf Sul y Blodau Anadliad i Ffwrdd Pedwar Cwsg Arall Gorwel Gwên Galed Dysgwyr Y Clawdd Bangor Is-coed Gwaun Tir Neb Dim Actores Cronni Welfare House, Llangollen Eisteddfod yn y Fro Eisteddfod Llangollen Neidio Stopio’r Tâp Maddeuant ‘Y Tangnefeddwyr’, Karl Jenkins Dydy Cyngerdd Llŷr Williams Ddim yn Lle i Fwyta Hufen Ia Te Bach Bardd y Ponciau Pinc Tŷ fy Nhad Heno Penmorfa Eglwys Dewi Sant, y Bermo Mor Dyner yw Fflamau O’r Holl Berfformiadau yn y Byd Pontydd Uchel Pan Fydda i’n Hen Ŵr Chwarae Mig Stryt yn Johnstown Ychydig yn Nes at y Sêr Afon Gwy Ar Noson Fyrraf y Flwyddyn Tawch Blodau’r Perthi Cofweini Dwy Wedd ar un Llun Côr y Dur Joe Bellis Yncl Len Cymwynas Welsh Streets Llinynnau
Les mer
Awdur o Wrecsam yw Aled Lewis Evans. Cyhoeddodd doreth o lyfrau dros y blynyddoedd i blant ac oedolion, yn rhyddiaith a barddoniaeth. Amheus o Angylion oedd y gyfrol ddiwethaf o farddoniaeth iddo ei chyhoeddi i Barddas, a hynny yn 2011. Mae Aled yn Diwtor Cymraeg i Oedolion wrth ei waith bob dydd.
Les mer

Produktdetaljer

ISBN
9781906396909
Publisert
2016-03-18
Utgiver
Vendor
Cyhoeddiadau Barddas
Høyde
214 mm
Bredde
137 mm
Aldersnivå
G, 01
Språk
Product language
Walisisk
Format
Product format
Heftet
Antall sider
88

Forfatter